Όταν ο οργισμένος μονόλογος του Denzel Washington του χάρισε το Oscar

«KING KONG AIN’T GOT SHIT… ON HIM.»

Όταν ο λατρεμένος Denzel Washington στάθηκε στη μέση του δρόμου, εναντίον του γκέτο αλλά και της ακαδημίας απαιτώντας με οργή, οι μεν να τον αφήσουν να φύγει, αλλά ταυτόχρονα και το Όσκαρ, που άξιζε να είχε ήδη κερδίσει· για το Hurricane και ειδικότερα για το Malcom X [όπου στάθηκε άτυχος και εξηγώ γιατί].

O Denzel είναι από τους πιο χαρισματικούς leading men στην σύγχρονη ιστορία του Hollywood. Με όποιον και να στέκεται μπροστά από την κάμερα, εκπέμπει αβίαστα μια πομπώδη και επιβλητική παρουσία που σε μαγνητίζει. Ήταν και είναι από τους λίγους που μπορούν να αποδώσουν στο έπακρο το καλό και το κακό. Ενσαρκώνοντας στη πορεία της καριέρας του, σχεδόν πάντα, χαρακτήρες με μεγάλο βαθμό περιπλοκότητας.

Στα οχτώ πρώτα χρόνια της καριέρας του είχε ήδη ταράξει τα νερά με μια υποψηφιότητα και ένα βραβείο, αμφότερα για Oscar Β΄ανδρικού ρόλου. Η υποψηφιότητα που τον έβαλε στον χάρτη της ελίτ των ηθοποιών του Χόλιγουντ είχε έρθει υπό τις οδηγίες του Richard Attenborough στο Cry Freedom (’87). Ξεκινώντας την μεγαλοπρεπή καριέρα του με αυτό που τον όρισε στα επόμενα χρόνια, ενσαρκώνοντας τον Steve Biko πραγματικό πρόσωπο και διάσημο ακτιβιστή στην ζοφερή εποχή του Apartheid στην Νότιο Αφρική.

Δύο χρόνια μετά το 1989, για το πολεμικό δράμα Glory, παρέδωσε την πρώτη του σπουδαία ερμηνεία ως στρατιώτης στον Αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο μεταξύ Βορρά και του Νότου, κερδίζοντας το βραβείο Β’ ανδρικού. Κουβαλώντας στις πλάτες του μια ευθύνη βγαλμένη από τα φαντάσματα των προγόνων του, που μαρτύρησαν στην εποχή της δουλείας στην Αμερική. Ο Denzel είχε πει για την αξιομνημόνευτη σκηνή του μαστιγώματος: [που όποιος την έχει δει δεν ξεχνάει απλά ποτέ το πρόσωπο του].

«Θυμάμαι που περιπλανιόμουν πριν το γύρισμα της σκηνής κάνοντας προσευχές και εκκλήσεις στα πνεύματα όλων εκείνων των μαύρων δούλων, διότι δεν ήξερα πως να το παίξω. Είπα απλά ‘Εντάξει, παιδιά πείτε μου τι να κάνω’».

TO MAGNUS OPUS ΤΗΣ ΚΑΡΙΕΡΑΣ ΤΟΥ

O Washington ήταν η επιλογή του σκηνοθέτη Spike Lee να του εμπιστευτεί έναν ιερό ρόλο. Έναν ρόλο που έμελλε να ήταν το ερμηνευτικό του magnum opus και το υψηλότερο σκαλί που ανέβηκε έως και σήμερα. Όταν και ενσάρκωσε με όλη την έννοια της λέξης τον Malcolm X στην ομώνυμη επική ταινία.

Ο θρυλικός κήρυκας  Μalcolm X υπήρξε ιστορική μορφή ίδιας σημασίας και επιρροής για τους Αφροαμερικανούς όπως ο Martin Luther King, Jr. Ένα ιερό τοτέμ μιας ολόκληρης φυλής, ένας ακτιβιστής κατά των φυλετικών διακρίσεων και του ρατσισμού. Σε αντίθεση όμως με τον αναφερόμενο πιο πάνω και διασημότερο ομόλογο του, δεν στάθηκε απλώς στο να έχει ένα όνειρο ενότητας.

Αλλά πολέμησε στα ίσα, σκληρά και επιθετικά τον ρατσισμό. Η ειδοποιός διαφορά του με τον Luther King ήταν αυτή. Ο ένας από αστική οικογένεια, Χριστιανός κήρυκας ειρήνης και αγάπης, ο άλλος βγαλμένος από τα γκέτο, παράνομος, μουσουλμάνος και αντί για «όνειρο» η δική του φράση ήταν By all means necesseray [με οποιονδήποτε τρόπο χρειαστεί]. Ίδιοι στόχοι, εκ διαμέτρου αντίθετα μέσα.

Ο Denzel παρέδωσε την ερμηνεία της ζωής του σε αυτή την ταινία την οποία ο Σκορσέζε και ο διάσημος κριτικός Roger Ebert θεωρούν μια από τις καλύτερες των ’90s. Στάθηκε όμως απίστευτα άτυχος, όταν και την ίδια χρονιά είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου για κάποιον που είχε αδικηθεί κατάφωρα στη περίοδο της δικής του ακμής.

Έπεσε πάνω στον Al Pacino και το Άρωμα Γυναίκας.

Πολλαπλές οι περιπτώσεις που η ακαδημία βραβεύει κάποιον αναχρονικά. Είναι απλώς αστείο ο Pacino να πήρε το μοναδικό του Oscar Α΄ανδρικού το 1992, αντί για 3 που άξιζε μόνο τη δεκαετία του ’70.

Στο Philadelphia του 1993, στάθηκε στα ίσα απέναντι στην βραβευμένη ερμηνεία του Tom Hanks. Παίζοντας τον δικηγόρο που ανέλαβε την υπόθεση του πρωταγωνιστή, παρουσιάζοντας μια σταδιακή μεταμόρφωση ενός χαρακτήρα από την προκατάληψη και την αμηχανία του να στέκεται δίπλα σε έναν ομοφυλόφιλο φορέα του AIDS, μέχρι στο να ρισκάρει την ίδια του την καριέρα για τον υπερασπιστεί. Αυτή η ταινία θα είναι πάντα μια από τις πιο βαθιά δυνατές που έχω ζήσει και όχι απλώς παρακολουθήσει.

Αργότερα στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ήρθε άλλη μια πρόκληση· άλλη μια επιβλητική ερμηνεία που αυτή όμως έλαμψε στις αθόρυβες στιγμές της. Όταν και υποδύθηκε τον πραγματικό μποξέρ Rubin Carter ή αλλιώς Hurricane. Είναι η ιστορία μυθικής αδικίας που είχε συγκινήσει τον Bob Dylan όπου και την έκανε τραγούδι και μάλιστα από τα πιο γνωστά του.

YOU BITCHES, FINALLY

Mοιάζει τόσο παράδοξο πως για τον Denzel η πολυπόθητη κατάκτηση ήρθε το 2001 και το Training Day. Αλλά η ιστορία έγραψε, όμως όχι χαριστικά, όχι άδικα και σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως δεν το άξιζε όπως και για τα προηγούμενα.

Σε αυτό το αστυνομικό δράμα ξέφυγε από τα καθιερωμένα του μέχρι τότε. Υποδύθηκε τον Alonso, έναν διεφθαρμένο αστυνομικό, βαθιά χωμένο στην εγκληματικότητα που δε σήκωνε πολλά-πολλά και πήρε από το χέρι τον εκπαιδευόμενο ψάρακα Ethan Hawke, βάζοντας τον στα άδυτα της ηθικής πάλης και της σκοτεινής πλευράς του επαγγέλματος.

Εδώ γοήτευσε όσο ποτέ. Είναι villain, είναι «κακός» είναι αδυσώπητος και στυγνός. Είναι ο πιο bad motherfucker που έχει παίξει ποτέ. Και το έκανε με τόσο ζηλευτή άνεση και χάρη, που έμοιασε εύκολο. Φυσικά και δεν ήταν. Το ερμηνευτικό του κρεσέντο σε αυτή την ταινία έμοιαζε τρένο δίχως φρένα. Το οποίο προσέκρουσε εν τέλη σε μια σκηνή που έχει γίνει τοτέμ της ποπ-κουλτούρας από τότε. Το τρένο προσέκρουσε διότι ο Alonso πήρε ό,τι του άξιζε.

Και όταν ένιωσε πως θα πάρει αυτό που του άξιζε, λύθηκε και έβγαλε όλα τα συναισθήματα του στη φόρα. Σε μια στιγμή απόλυτης απόγνωσης στέκεται μόνος έναντι όλων και βγάζει, την απύθμενη οργή του που μοιάζει με κάλεσμα συγχώρεσης. Μοιάζει με κωλοδάχτυλο την ακαδημία των Όσκαρ, απαίτησε αυτό που δικαιωματικά του έπρεπε, με οργή.

Άναψε το τσιγάρο του, κατευνάζοντας αυτήν και δίνοντας παράταση στο τέλος που ήξερε πως ερχόταν, παράταση για ένα final show|down που έμεινε στην κινηματογραφική ιστορία στον ίδιο βαθμό με το φινάλε του Scarface.

Το φινάλε αυτό θυμίζει πολύ Scarface, κατά κάποιο τρόπο.

O Tony Montana πολύ σοφά έλεγε «Every dog has his day» και ο Alonso συνοψίζει την ταινία και αποδέχεται την δική του λέγοντας ότι και μεις ως θεατές αυτού του αστυνομικού έπους

«WHAT A MOTHERFUCKIN DAY»

(Η ΣΚΗΝΗ:)